Madaba – jedno z ciekawszych miast Jordanii, w którym zachowaÅ‚o siÄ™ mnóstwo pamiÄ…tek historycznych. MadabÄ™ zamieszkiwano już od kilku tysiÄ…cleci, wspominana byÅ‚a w Starym Testamencie oraz znajdowaÅ‚a siÄ™ pod panowaniem rzymskim i nabatejskim. Osada rozwijaÅ‚a siÄ™ aż do podboju arabskiego i w tym wÅ‚aÅ›nie okresie powstaÅ‚y najpiÄ™kniejsze mozaiki. Miasto ożyÅ‚o w XIX w., kiedy w 1880 r. osiedlili siÄ™ tam chrzeÅ›cijanie uciekajÄ…cy z pogromu w Al-Karak. SÅ‚ynne mozaiki kryjÄ… siÄ™ w koÅ›ciele Å›w. Jerzego i przedstawiajÄ… najstarszÄ… znanÄ… mapÄ™ Ziemi ÅšwiÄ™tej pochodzÄ…cÄ… z bizantyjskiej Å›wiÄ…tyni datowanej na 560 rok. WÅ›ród misternie ukÅ‚adajÄ…cego siÄ™ obrazu, zaskakujÄ…cego precyzjÄ… wykonania, turyÅ›ci mogÄ… miÄ™dzy innymi rozpoznać otoczonÄ… murami JerozolimÄ™, Å‚odzie pÅ‚ynÄ…ce po Morzu Martwym oraz rzekÄ™ Jordan wypeÅ‚nionÄ… rybami. Niezwykle cenne mozaiki można podziwiać również w miejscowym parku archeologicznymi, w placówce Madaba Museum oraz koÅ›ciele Å›w. ApostoÅ‚ów.
Góra Nebo – podróżujÄ…c po Jordanii nie sposób przegapić miejsca tÅ‚umnie odwiedzanego przez pielgrzymów, poÅ‚ożonego kilka kilometrów za zachód od Madaby. Na górze Nebo Mojżesz przed Å›mierciÄ… miaÅ‚ zobaczyć ZiemiÄ™ ObiecanÄ…, której poszukiwaÅ‚ przez czterdzieÅ›ci lat bÅ‚Ä…dzÄ…c po pustyni. W miejscu domniemanego pochówku Å›wiÄ™tego wznosi siÄ™ Å›wiÄ…tynia z tarasem widokowym na DolinÄ™ Jordanu, Morze Martwe i wieże koÅ›cielne odlegÅ‚ej Jerozolimy.
Baptism Site – wczesnochrzeÅ›cijaÅ„skie centrum pielgrzymkowe, do którego obecnie zaglÄ…da wielu turystów. W tym miejscu nad Jordanem Å›w. Jan Chrzciciel udzieliÅ‚ chrztu Jezusowi Chrystusowi, zanurzajÄ…c go w wodach rzeki. TuryÅ›ci mogÄ… zwiedzić miÄ™dzy innymi fundamenty licznych koÅ›cioÅ‚ów, pozostaÅ‚oÅ›ci drogi rzymskiej oraz zobaczyć specjalne baseny chrzcielne. Nieopodal wznosi siÄ™ również Wzgórze Eliasza, z którego prorok Eliasz na ognistym rydwanie miaÅ‚ odjechać do nieba. W okolicy odkryto także ruiny dawnych Å›wiÄ…tyÅ„ z ciekawymi mozaikami.
Hammamat Ma’in – najsÅ‚ynniejsze kÄ…pielisko termalne w okolicy Morza Martwego z kilkoma obiecujÄ…cymi obiektami wypoczynkowymi. Do źródeÅ‚, których temperatura wynosi 60°C, przyjeżdżali już rzymianie, natomiast obecni kuracjusze mogÄ… korzystać z wielu atrakcji takich jak naturalny basen z wodospadem termalnym, Å‚aźnie rzymskie, jacuzzi, oraz szereg obiektów SPA dysponujÄ…cych bogatÄ… ofertÄ… zabiegów.
Dolina al-Mudżib – piÄ™kna zarówno o wschodzie, jak i zachodzie sÅ‚oÅ„ca, mieniÄ…ca siÄ™ różnymi barwami dolina, przez którÄ… wiedzie sÅ‚ynna Droga Królewska prowadzÄ…ca z Ammanu do Akaby. Część doliny objÄ™ta jest rezerwatem przyrody z licznymi drogami wiodÄ…cymi przez dno kanionu. W trakcie wÄ™drówki można podziwiać kwitnÄ…ce na wiosnÄ™ oleandry, dzikie zwierzÄ™ta oraz niezwykÅ‚e formy skalne powstaÅ‚e na skutek erozji.
Dżarasz – jedno z ciekawszych miejsc na Bliskim Wschodzie, gdzie zachowaÅ‚o siÄ™ bardzo dużo budowli pochodzÄ…cych z okresu panowania Imperium Romanum. Chociaż poczÄ…tki osady siÄ™gajÄ… czasów prehistorycznych, najwiÄ™kszy rozkwit przypada na okres hellenistyczny i rzÄ…dy Aleksandra MacedoÅ„skiego, który w tym miejscu chciaÅ‚ prawdopodobnie urzeczywistnić swoje wizje architektoniczne. Naukowcy nie sÄ… zgodni co do zaÅ‚ożycieli „polis” i wymieniajÄ… wÅ›ród nich także króla Egiptu Ptolemeusza II lub Antiocha IV, niemniej w 63 r. p.n.e. na terenach póÅ‚nocnej części Jordanii osiadÅ‚ rzymski dowódca Pompejusz zakÅ‚adajÄ…c Dekapolis – zwiÄ…zek „10 miast” i tak narodziÅ‚a siÄ™ Gereza. Budowle pozostaÅ‚e po tym okresie sÄ… idealnym odwzorowaniem rzymskich zaÅ‚ożeÅ„ architektonicznych i do obecnych czasów pobudzajÄ… u turystów historycznÄ… wyobraźniÄ™. Tryumfalnie można przejść pod kamiennym Å‚ukiem wzniesionym w 129 r. n.e. na cześć cesarza Hadriana, oczami wyobraźni spojrzeć na Hipodrom, po którym Å›cigajÄ… siÄ™ zrekonstruowane, konne rydwany lub spojrzeć z zadumÄ… na inscenizacjÄ™ walk gladiatorów. Do zabytkowego miasta można dostać siÄ™ BramÄ… PoÅ‚udniowÄ… bÄ™dÄ…cÄ… jednoczeÅ›nie jednÄ… z wielu warowni przy murach okalajÄ…cych plac „forum” i szereg gÅ‚ównych ulic, po których przed wiekami stÄ…pali rzymscy dostojnicy. WÅ›ród niezliczonych pozostaÅ‚oÅ›ci po dawnym mieÅ›cie uwagÄ™ turystów przyciÄ…gajÄ… najczęściej dwa teatry, kilka Å›wiÄ…tyÅ„, Å‚aźnie, resztki hali targowej i liczne postumenty zwane tetrapylonami. W doskonaÅ‚ym stanie zachowaÅ‚o siÄ™ nimfeum, czyli publiczna fontanna poÅ›wiÄ™cona nimfom oraz Å›wiÄ…tynia Zeusa przyciÄ…gajÄ…ca wzrok dobrze zachowanymi kilkunastometrowymi kolumnami. Spacer po gÅ‚ównej arterii miasta „cardo maxiumus” przywoÅ‚uje na myÅ›l okres rzymskich podbojów, z którymi najlepiej zapoznać siÄ™ w Muzeum Archeologicznym przedstawiajÄ…cym przedmioty wydobyte w trakcie wykopalisk. Jeżeli ktoÅ› bÄ™dzie miaÅ‚ okazjÄ™ zwiedzać ruiny w lipcu koniecznie powinien zostać na Jarash Festiwal – cyklu imprez kulturalnych rozsÅ‚awiajÄ…cych Dżarasz na Bliskim Wschodzie.
Adżulan – turyÅ›ci zaglÄ…dajÄ… najczęściej do miasta poÅ‚ożonego niedaleko Dżaraszu, by wspiąć siÄ™ do ruin arabskiego zamku górujÄ…cego nad okolicÄ…. Twierdza Kalat ar-Rabad miaÅ‚a chronić kraj przed atakami krzyżowców oraz sprawować pieczÄ™ nad pobliskimi kopalniami żelaza. Warownia kilkukrotnie byÅ‚a celem ataków ze strony MongoÅ‚ów, Mameluków i Turków. Taras widokowy w najwyższym punkcie pozwala spojrzeć na typowy, jordaÅ„ski krajobraz oraz dostrzec odlegÅ‚Ä… PalestynÄ™.
Tresc opisow dostarczana przez merlinx. Umm Kajs – pozostaÅ‚oÅ›ci miasta zbudowanego z czarnego bazaltu zajmujÄ… nieco odmienny krajobraz póÅ‚nocnej Jordanii – rozciÄ…gajÄ… siÄ™ w sÄ…siedztwie upraw oliwek i zielonej roÅ›linnoÅ›ci na malowniczym wzgórzu, z którego rozpoÅ›ciera siÄ™ piÄ™kny widok na Wzgórza Golan, Jezioro Galilejskie oraz dolinÄ™ Jordanu i Jarmuku. Pradawna nazwa – Gadara – oznacza fortyfikacje, które przed wiekami wchodziÅ‚y w skÅ‚ad Dekapolis. Osada rozwinęła siÄ™ za czasów panowania egipskich Ptolemeuszów, chociaż okres Å›wietnoÅ›ci nastaÅ‚ wraz z objÄ™ciem rzÄ…dów przez rzymskiego wodza Pompejusza w 63 r. p.n.e. Miasto wymieniane jest także w PiÅ›mie ÅšwiÄ™tym. Chrystus z opÄ™tanych mężczyzn miaÅ‚ w tym miejscu wypÄ™dzić legion demonów i przemienić go w stado Å›wiÅ„, które nastÄ™pnie utonęło w wodach Jeziora Galilejskiego. Na terenie ruin można zwiedzić Zachodni Teatr, pozostaÅ‚oÅ›ci koÅ›cioÅ‚a z VI w., dziedziÅ„ce otoczone kolumnami i dekoracyjnÄ… fontannÄ™ poÅ›wiÄ™conÄ… nimfom. W ruinach miasta znajduje siÄ™ kilka traktów spacerowych, po których wÄ™drówka przenosi turystów w czasy rzymskie. Po drodze piechurzy mijajÄ… miÄ™dzy innymi BramÄ™ TyberiadzkÄ…, Å‚aźnie Herakleidesa, fundamenty bizantyjskiej bazyliki oraz bramÄ™ zachowanÄ… w formie Å‚uku tryumfalnego.
Umm Al-Dżimal – tajemnicze miasto wybudowali w I w. p.n.e. Nabatejczycy z Petry w celu kontrolowania szlaku kupieckiego. Chociaż w czasach bizantyjskich wznosiÅ‚o siÄ™ tam kilkanaÅ›cie Å›wiÄ…tyÅ„, oÅ›rodek opustoszaÅ‚ po podboju arabskim. TuryÅ›ci mogÄ… podziwiać pozostaÅ‚oÅ›ci murów obronnych z czarnego bazaltu, koszary z charakterystycznÄ… wieżą i ruiny katedry. PrzetrwaÅ‚y także pozostaÅ‚oÅ›ci domów rzymskich dostojników oraz wykute w skaÅ‚ach cysterny na wodÄ™. Spacer wÅ›ród malowniczych ruin, szczególnie wieczorowÄ… porÄ…, może okazać siÄ™ romantycznym przeżyciem.
Wyprawa do pustynnych zamków – do odlegÅ‚ych warowni najlepiej wybrać siÄ™ na zorganizowanych wycieczkach safari lub wÅ‚asnym Å›rodkiem transportu z napÄ™dem na cztery koÅ‚a. Pustynia kryje w swoim bezmiarze kilka ciekawych pozostaÅ‚oÅ›ci z minionych wieków, do których dostÄ™pu broniÄ… spalone sÅ‚oÅ„cem poÅ‚acie piachu. TuryÅ›ci najczęściej zwiedzajÄ…: Kasr al-Hallabat – ruiny wzniesionego w VII w. przez Umajjadów zamku z okazaÅ‚ym meczetem,; Hammam al-Sara – ruiny Å‚aźni; Kasr Amra – Å‚aźnie z zachowanymi freskami kapiÄ…cych siÄ™ nagich kobiet i Kasr al-Charana – zamek peÅ‚niÄ…cy funkcjÄ™ zajazdu dla karawan.
Oaza al-Azrak – jedyne takie miejsce na rozlegÅ‚ej pustyni, obejmujÄ…ce fragment mokradeÅ‚ interesujÄ…cych pod wzglÄ™dem turystycznym. W okolicy oazy znajdujÄ… siÄ™ nie tylko „zamki pustyni”, do których można dojechać miÄ™dzy innymi taksówkami, ale przede wszystkim zamek Kasr al-Azrak, do którego budowy wykorzystano bloki wykute z wulkanicznych skaÅ‚. Do czasów dzisiejszych zachowaÅ‚y siÄ™ mury z basztami, brama, liczne pomieszczenia i miniaturowy meczet. W jednym z pokoi pomieszkiwaÅ‚ sÅ‚ynny Lawrence z Arabii wspierajÄ…cy w czasie I wojny Å›wiatowej arabskie powstanie antytureckie. Nieopodal oazy znajduje siÄ™ rezerwat przyrody z ciekawymi szlakami pieszymi i punktami obserwacyjnymi.
Pella – ruiny jednego z miast Dekapolis wyrastajÄ…ce na niewysokim wzniesieniu, z którego można podziwiać DolinÄ™ Jordanu. Pella byÅ‚a zamieszkiwana od tysiÄ™cy lat, rozwijaÅ‚a siÄ™ w okresie rzymskim i czasach bizantyjskich, chociaż kres Å›wietnoÅ›ci poÅ‚ożyÅ‚y najazdy arabskie. DÅ‚ugi spacer prowadzi turystów przez ruiny tzw. wschodniego koÅ›cioÅ‚a, osiedla z epoki kanaaÅ„skiej sprzed 3 tys. lat i fundamenty domów Umajjadów. Warto pokusić siÄ™ o zdobycie okolicznego wzniesienia Tell al-Husn, na którym przed wiekami wznosiÅ‚a siÄ™ twierdza, a obecnie można odpocząć i spojrzeć na odlegÅ‚Ä… DolinÄ™ Jordanu.
Morze Martwe – z oddali morze przypomina inne zbiorniki wodne, ale już przy bliższym poznaniu niezwykÅ‚ego regionu okazuje siÄ™, że ciężko jest znaleźć na kuli ziemskiej drugie takie miejsce. ZaskakujÄ…cy akwen jest nie tylko rzadko spotykanÄ… atrakcjÄ…, ale także idealnie nadaje siÄ™ na spÄ™dzenie urlopu. TuryÅ›ci przyjeżdżajÄ… nad Morze Martwe, by rozkoszować siÄ™ fenomenalnymi widokami, pooddychać nieskazitelnie czystym powietrzem oraz zażyć emocjonujÄ…cej kÄ…pieli z możliwoÅ›ciÄ… bezÅ‚adnego unoszenia siÄ™ na tafli wodnej, a nawet siedzenia i czytania książki. Region Morza Martwego znany jest na caÅ‚ym Å›wiecie z kuracji leczniczych i pobliskich miejsc turystycznych zachÄ™cajÄ…cych do czÄ™stych wypraw. Magia Morza Martwego wiąże siÄ™ z ogromnym zasoleniem akwenu i poÅ‚ożeniem ponad 400 m p. p. m. w geologicznym uskoku ciÄ…gnÄ…cym siÄ™ na poÅ‚udnie Afryki, tworzÄ…cym tym samym najniżej poÅ‚ożone miejsce na powierzchni globu. Morze Martwe jest generalnie wielkim jeziorem Å›ródlÄ…dowym o dÅ‚ugoÅ›ci 75 km i szerokoÅ›ci dochodzÄ…cej do 18 km. ZasilajÄ… je wody rzeki Jordan i kilka strumieni, natomiast wÅ›ród pustyÅ„ okalajÄ…cych akwen można znaleźć liczne oazy z wodospadami, a także bujnÄ… roÅ›linność. Chociaż morze byÅ‚o przed wiekami kilka razy wiÄ™ksze, obecnie skÅ‚ada siÄ™ z dwóch odmiennych basenów, z których basen poÅ‚udniowy jest mniejszy i bardziej zasolony. Zbiorniki oddziela póÅ‚wysep Halaszon zwany „jÄ™zykiem”. W tajemniczej toni można obserwować intensywnÄ… krystalizacjÄ™ soli oraz ciekawe formacje solne przypominajÄ…ce góry lodowe. W zbiornikach otoczonych urwiskami i solniskami nie widać Å›ladu życia, niemniej unikalny klimat, dziÄ™ki wysokiej zawartoÅ›ci tlenu i mikroelementów, korzystnie wpÅ‚ywa na zdrowie. Turystów przyciÄ…gajÄ… jak magnes wystÄ™pujÄ…ce wzdÅ‚uż wybrzeża bogate w mineraÅ‚y czarne bÅ‚ota i gorÄ…ce źródÅ‚a siarkowe o wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ciach leczniczych, dobrze wpÅ‚ywajÄ…ce na serce, ukÅ‚ad nerwowy, skrzela i skórÄ™, Å‚agodzÄ…c również objawy artretyzmu, reumatyzmu, bóle stawów czy rozmaite alergie. O doskonaÅ‚e samopoczucie goÅ›ci wypoczywajÄ…cych w regionie Morza Martwego dbajÄ… Å›wietnie wyposażone i luksusowe centra SPA. WzdÅ‚uż caÅ‚ej linii brzegowej najlepiej jest szukać miejsc z prysznicami, gdyż nie ma specjalnie wydzielonych kÄ…pielisk. Woda ma mulistÄ… konsystencjÄ™ i pozostawia na ciele osad, dlatego zaraz po wyjÅ›ciu z morza warto opÅ‚ukać siÄ™ czystÄ… wodÄ….
Amman – miasto może fascynować, jest peÅ‚ne bliskowschodnich kontrastów, Å‚Ä…czy tradycje z nowoczesnoÅ›ciÄ…, graniczy z pustyniÄ… i zbudowane jest z jasnego kamienia przyjmujÄ…c okreÅ›lenie „biaÅ‚ego miasta”. W Å›ródmieÅ›ciu znajduje siÄ™ mnóstwo tanich hoteli, restauracji oraz atrakcji turystycznych, natomiast ekskluzywne zespoÅ‚y hotelowe i ambasady rozlokowaÅ‚y siÄ™ w eleganckiej dzielnicy pokrywajÄ…cej wzgórze Dżabal Amman. NajwiÄ™ksze centra handlowe i wieżowce symbolizujÄ… z kolei dzielnicÄ™ Shmeisani. Chaotyczne centrum skrywa najwiÄ™ksze atrakcje turystyczne, wÅ›ród których wyróżnia siÄ™ imponujÄ…cy Teatr Rzymski dawnego miasta Filadelfosa. Wielka widownia mieszczÄ…ca przed wiekami kilka tysiÄ™cy osób jest obecnie jednym z najlepiej zachowanych zabytków tego okresu na terenie Jordanii. SiedzÄ…c na najwyższych Å‚awach budowli można podziwiać niezapomniany widok na miasto i niekoÅ„czÄ…cÄ… siÄ™ pustyniÄ™. Przy wejÅ›ciu na widowiskowy obiekt sprzed tysiÄ™cy lat urzÄ™dujÄ…: Muzeum Etnograficzne i Muzeum Tradycji Ludowej, z kolei przed teatrem zrekonstruowano fragment rzymskiej kolumnady oraz odeon z amfiteatralnÄ… widowniÄ…. Ciekawym budynkiem jest także tzw. nimfeum, czyli pozostaÅ‚oÅ›ci dwupoziomowego kompleksu basenów i fontann. SpacerujÄ…c wÅ›ród malowniczych, chociaż mogÅ‚oby siÄ™ wydawać, że podobnych do siebie uliczek, można dotrzeć do kilku Å›wiÄ…tyÅ„ takich jak: meczet Króla Husajna z minaretami przypominajÄ…cymi wieże tureckich meczetów, meczet Króla Abd Allaha z Muzeum Islamskim czy meczet Abu Darwish wyrastajÄ…cy na wzgórzu Dżabal al-Ashrafiyeh. Turystów urzeka jednak imponujÄ…ca Cytadela – na terenie wzgórza Dżabal al-Qala’at wznoszÄ… siÄ™ potężne mury obronne otaczajÄ…ce ciekawe zabytki. Kamienny postument i kilka kolumn przetrwaÅ‚o po Å›wiÄ…tyni Herkulesa, koÅ›cióÅ‚ bizantyjski z VI w. pozostawiÅ‚ Å›lad w postaci ruin, natomiast fundamenty paÅ‚acu Umajjadów z VII w. pokazujÄ… jak przed wiekami mogÅ‚o wyglÄ…dać życie kalifów arabskich. Ze wzgórza można podziwiać widok na jedno z ciekawszych miast Jordanii. Po zapoznaniu siÄ™ z najciekawszymi zabytkami koniecznie trzeba zajść do dzielnicy Downtown peÅ‚nej knajpek, w których można zamówić miÄ™so z grilla czy sÅ‚ynny deser „knafeh nabelseyyeh”, czyli tradycyjne ciasto z serem. Warto także zaglÄ…dnąć na barwne targowisko, by wÅ›ród dziesiÄ…tków straganów poszukać interesujÄ…cych pamiÄ…tek lub chociażby zrobić niepowtarzalne zdjÄ™cia charyzmatycznym sprzedawcom.